Στο επίκεντρο έντονης δημόσιας συζήτησης βρίσκεται το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το οποίο αλλάζει ριζικά το καθεστώς των αναβολών στράτευσης για φοιτητές και νέους επιστήμονες. Οι προωθούμενες ρυθμίσεις προβλέπουν υποχρεωτική κατάταξη στον στρατό από το 25ο έτος της ηλικίας, ακόμη και αν οι σπουδές δεν έχουν ολοκληρωθεί, προκαλώντας κύμα αντιδράσεων – με τους φοιτητές Ιατρικής να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή.
Με το νέο πλαίσιο, τα ηλικιακά όρια αναβολής συνδέονται πλέον αυστηρά με τη διάρκεια των σπουδών:
- 25ο έτος για σχολές 4ετούς φοίτησης
- 26ο έτος για 5ετείς σχολές
- 27ο έτος για 6ετείς σχολές (όπως η Ιατρική)
Μέχρι σήμερα, ανεξαρτήτως σχολής, οι αναβολές χορηγούνταν έως το 28ο έτος. Ιδιαίτερη αλλαγή καταγράφεται και στους υποψήφιους διδάκτορες, καθώς η αναβολή περιορίζεται έως το 30ό έτος, από το 33ο που ίσχυε υπό προϋποθέσεις.
Γιατί αντιδρούν έντονα οι φοιτητές Ιατρικής
Για τους σπουδαστές Ιατρικής, η κατάργηση της δυνατότητας αναβολής έως τα 33 θεωρείται καθοριστικό πλήγμα. Η ιατρική εκπαίδευση δεν τελειώνει με το πτυχίο: κλινικές ασκήσεις, αγροτικό και ειδικότητα αποτελούν αναπόσπαστα στάδια.
Οι φοιτητές προειδοποιούν ότι:
- θα αναγκάζονται να διακόπτουν κλινικές πρακτικές και ειδικότητες,
- θα καθυστερεί η επαγγελματική τους αποκατάσταση,
- θα επιτείνεται η διαρροή νέων γιατρών στο εξωτερικό.
Όπως σημειώνουν, πρόκειται για «κραυγαλέα αδικία» που υποβαθμίζει τη φοιτητική ζωή και ακυρώνει τον μακροπρόθεσμο εκπαιδευτικό σχεδιασμό.
Το νέο μοντέλο στρατιωτικής θητείας
Το νομοσχέδιο εισάγει και αναδιαμόρφωση της ίδιας της θητείας:
- 4 ΕΣΣΟ ετησίως: Φεβρουάριος, Μάιος, Αύγουστος, Νοέμβριος
- Βασική εκπαίδευση 10 εβδομάδων, με έμφαση σε:
- τεχνολογικές δεξιότητες
- χρήση drones
- εξομοιωτές
- Ειδική εκπαίδευση 4 εβδομάδων σε 31 βασικές ειδικότητες και 21 επιπλέον δεξιότητες
- 12 εβδομάδες επιχειρησιακής τοποθέτησης σε μονάδες υψηλής ετοιμότητας
Μετά το πρώτο εξάμηνο:
- Η 9μηνη θητεία συνεπάγεται παραμονή στην παραμεθόριο
- Η 12μηνη θητεία δίνει δικαίωμα μετάθεσης κοντά στον τόπο συμφερόντων
Ποιοι δικαιούνται αναβολή – και με ποιους περιορισμούς
Η αναβολή εξακολουθεί να ισχύει για:
- μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και σχολών κατάρτισης,
- σπουδαστές ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης (πρώτου και δεύτερου κύκλου),
- υποψήφιους διδάκτορες.
Τα ηλικιακά όρια αυξάνονται κατά δύο έτη για άτομα με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (π.χ. δυσλεξία, ΔΕΠΥ).
Ωστόσο, θεσπίζονται αυστηροί «κόφτες»:
- Ψυχιατρικές αναβολές με αυστηρότερα κριτήρια και ανώτατο όριο πενταετίας
- Περιορισμοί για Έλληνες του εξωτερικού
- Εξαγορά θητείας μόνο από το 40ό έτος, με κόστος 1.500 ευρώ ανά μήνα
Οι αλλαγές αναμένεται να επηρεάσουν χιλιάδες φοιτητές και νέους επιστήμονες, με τις αντιδράσεις να προμηνύουν πολιτική και κοινωνική συνέχεια. Ιδίως στον χώρο της Υγείας, όπου ήδη καταγράφονται ελλείψεις προσωπικού, το ερώτημα παραμένει: ενισχύεται πράγματι η εθνική
άμυνα ή δημιουργούνται νέες ανισότητες εις βάρος της γνώσης και της επιστημονικής προοπτικής;
Το βέβαιο είναι ότι το θέμα της υποχρεωτικής στράτευσης στα 25 ήρθε για να μείνει στο προσκήνιο.
