Καμία πρόσθετη μοριοδότηση των τρίτεκνων και πολύτεκνων εκπαιδευτικών που να αφορά σε προσλήψεις διδασκόντων στα σχολεία δεν μελετά το Υπουργείο Παιδείας, όπως προκύπτει από απάντηση που έδωσε πρόσφατα η υφυπουργός Παιδείας κ.Ζέττα Μακρή στη Βουλή, απαντώντας σε ερώτηση της βουλευτού της Ελ.Λύσης κ.Μαρίας Αθανασίου.
Σύμφωνα με την υφυπουργό, το ισχύον σύστημα επαρκεί για τη στήριξη των τρίτεκνων και πολύτεκνων οικογενειών, αφού «με το ισχύον νομικό πλαίσιο διορισμών και προσλήψεων εκπαιδευτικών, ο νομοθέτης επέδειξε την προσήκουσα φροντίδα για την οικογένεια, δεδομένου ότι ο αριθμός των τέκνων, περιλαμβάνεται μεταξύ των βαθμολογούμενων κοινωνικών κριτηρίων για την κατάρτιση του οικείου αξιολογικού πίνακα».
Επιπλέον, κατά την υφυπουργό, «από την καθοριζόμενη με το άρθρο 57 του ν.4589/2019 βαθμολόγηση των αξιολογούμενων κριτηρίων, ο νομοθέτης έκρινε, ενδεχομένως, ότι ο αριθμός των τέκνων δεν μπορεί να προτάσσεται της εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας και των ακαδημαϊκών προσόντων, διότι τα εν λόγω κριτήρια εξασφαλίζουν πρωτίστως την πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση έμπειρου και επιστημονικά καταρτισμένου εκπαιδευτικού προσωπικού»
Τέλος, η κ. Μακρή δεν απάντησε τίποτα σε άλλες σχετικές ερωτήσεις της ίδιας βουλευτού, που αφορούσαν σε γενικότερα μέτρα ανακούφισης τρίτεκνων και πολύτεκνων οικογενειών.
Όλη η απάντηση της Ζέττας Μακρή
Το ισχύον σύστημα διορισμού των μόνιμων εκπαιδευτικών και των μελών του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) και του Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Π.) της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και πρόσληψης προσωρινών αναπληρωτών και ωρομίσθιων εκπαιδευτικών για την κάλυψη των λειτουργικών κενών της εκπαίδευσης, διέπεται από τις διατάξεις ν.4589/2019 (Α΄ 13) και, ειδικότερα, τα άρθρα 53 έως και 67 αυτού. Αρμόδιος φορέας υλοποίησης της διαδικασίας κατάταξης με σειρά προτεραιότητας, βάσει μοριοδότησης, κατά κλάδο και ειδικότητα, υποψήφιων εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Γενικής Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΕΑΕ) έχει οριστεί η Ανεξάρτητη Αρχή του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.). Στον ανωτέρω νόμο ορίζεται ότι μοριοδοτούνται:
α) τα ακαδημαϊκά προσόντα, β) η εκπαιδευτική προϋπηρεσία, και γ) τα κοινωνικά κριτήρια, μεταξύ των οποίων και ο αριθμός των τέκνων, ως εξής (ν.4589/2019, άρθρο 57, παρ. γ): «…Κοινωνικά κριτήρια: «αα) Αριθμός τέκνων: τρεις (3) μονάδες για κάθε τέκνο ανήλικο για το οποίο ο υποψήφιος έχει τη γονική μέριμνα και επιμέλεια ή άγαμο και δεν έχει συμπληρώσει το εικοστό τρίτο (23ο) έτος της ηλικίας ή σπουδάζει σε Α.Ε.Ι. της ημεδαπής ή ομοταγές ίδρυμα της αλλοδαπής ή εκπληρώνει τη στρατιωτική του υποχρέωση και δεν έχει συμπληρώσει το εικοστό πέμπτο (25ο) έτος της ηλικίας του». Σύμφωνα με τον ίδιο νόμο, τα ανωτέρω ισχύουν και για την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (άρ.58, παρ.1, περ. γ) καθώς επίσης και για το Ε.Β.Π. και Ε.Ε.Π. (άρ.60, παρ.1, περ.γ).1 Περαιτέρω, με το άρθρο 67 του ν. 4589/2019 καταργείται κάθε γενική ή ειδική διάταξη, η οποία βρίσκεται σε αντίθεση προς τις διατάξεις του Κεφαλαίου Ε’ του προαναφερθέντος νόμου.
Στην Αιτιολογική Έκθεση του ως άνω νόμου αναφέρονται τα εξής: «[…] Σε κάθε περίπτωση, το προτεινόμενο σύστημα, με κατάταξη των υποψηφίων από το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.) είναι σύμφωνο με τις συνταγματικές αρχές της διαφάνειας, της ισότητας και της αξιοκρατίας και, ειδικότερα, της ελεύθερης πρόσβασης και σταδιοδρομίας κάθε έλληνα πολίτη στις δημόσιες θέσεις κατά το λόγο της προσωπικής του αξίας και ικανότητας, σύμφωνα με τα άρθρα 4 παρ.1, 5 παρ.1 και 103 παρ.7 του Συντάγματος, καθώς θέτει προκαθορισμένα, αντικειμενικά και μετρήσιμα κριτήρια για την κατάταξη των υποψηφίων τα οποία αφορούν τα ακαδημαϊκά τους προσόντα και την εκπαιδευτική προϋπηρεσία αλλά και κοινωνικά κριτήρια.
Ειδικότερα, για την εκπαιδευτική προϋπηρεσία μοριοδοτείται η προϋπηρεσία για χρονικό διάστημα έως 120 μήνες, το οποίο αποτελεί ένα εύλογο χρονικό διάστημα μοριοδότησης των εκπαιδευτικών που έχουν μακρά προϋπηρεσία και, ως εκ τούτου, διαθέτουν εμπειρία και έχουν προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες στην εκπαίδευση, το δε χρονικό διάστημα των 120 μηνών στην παρούσα χρονική περίοδο ταυτίζεται ουσιαστικά με το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τον τελευταίο διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π. για τον διορισμό εκπαιδευτικών το έτος 2008 μέχρι σήμερα, δηλαδή χρονικό διάστημα κατά το οποίο δεν υπήρχε, λόγω των δημοσιονομικών περιορισμών, η δυνατότητα διεκδίκησης διορισμού σε μόνιμη θέση από τους υποψηφίους. Στο πλαίσιο αυτό, η ισόρροπη προσμέτρηση ακαδημαϊκών προσόντων σε συνδυασμό με την προϋπηρεσία εξασφαλίζει τη βέλτιστη επιλογή έμπειρου και επιστημονικά καταρτισμένου εκπαιδευτικού προσωπικού και ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα διεκδίκησης θέσεων σε υποψηφίους με υψηλά ακαδημαϊκά προσόντα με ελάχιστη ή μηδενική προϋπηρεσία. Περαιτέρω, με τη μοριοδότηση των κοινωνικών κριτηρίων, εκδηλώνεται η πρόνοια του νομοθέτη για την προστασία της οικογένειας και των ατόμων με αναπηρία».
Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι, και με το ισχύον νομικό πλαίσιο διορισμών και προσλήψεων εκπαιδευτικών, ο νομοθέτης επέδειξε την προσήκουσα φροντίδα για την οικογένεια, δεδομένου ότι ο αριθμός των τέκνων, περιλαμβάνεται μεταξύ των βαθμολογούμενων κοινωνικών κριτηρίων για την κατάρτιση του οικείου αξιολογικού πίνακα. Ωστόσο, από την καθοριζόμενη με το άρθρο 57 του ν.4589/2019 βαθμολόγηση των αξιολογούμενων κριτηρίων, ο νομοθέτης έκρινε, ενδεχομένως, ότι ο αριθμός των τέκνων δεν μπορεί να προτάσσεται της εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας και των ακαδημαϊκών προσόντων, διότι τα εν λόγω κριτήρια εξασφαλίζουν πρωτίστως την πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση έμπειρου και επιστημονικά καταρτισμένου εκπαιδευτικού προσωπικού.
Προς επίρρωση των ανωτέρω, παρατίθεται σχετική νομολογία του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου. Ειδικότερα, με τις αποφάσεις 407-409/2023 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, κρίθηκε ότι η μοριοδότηση του αριθμού των τέκνων των υποψήφιων εκπαιδευτικών, που προβλέπεται στο νόμο 4589/2019 δεν αντίκειται στη συνταγματική προστασία των πολυτέκνων, η οποία επιβάλλεται από το άρθρο 21 του Συντάγματος, με το εξής σκεπτικό: «το πάγιο σύστημα το οποίο εισήγαγε ο προαναφερθείς 4589/2019 βασίζεται, κατά κύριο λόγο, στα κριτήρια της εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας και των ακαδημαϊκών προσόντων, στα οποία ο νομοθέτης προσέδωσε βαρύτητα. Επιπλέον, με το κριτήριο της βαθμολόγησης του αριθμού των τέκνων, ο νομοθέτης μεριμνά για την προστασία της οικογένειας και την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος (άρθρο 21 παρ. 1 και 5 του Σ.). Κατά αυτό τον τρόπο δε, εκδηλώνεται η ειδική φροντίδα του για τους πολύτεκνους υποψηφίους (άρθρο 21 παρ. 2), οι οποίοι επωφελούνται από τη ρύθμιση αυτή, καθώς η βαθμολογία αυξάνεται αναλογικά με τον αριθμό των τέκνων. Ο κοινός νομοθέτης σταθμίζοντας τις ισχύουσες κάθε φορά συνθήκες, διαθέτει ευρύ περιθώριο εκτιμήσεως αναφορικά με το είδος και την έκταση της προστασίας προς τους πολυτέκνους, η οποία μπορεί να εκδηλώνεται με τη χορήγηση προς αυτούς δέσμης παροχών και ευεργετημάτων. Ως εκ τούτου, ανεξαρτήτως των ρυθμίσεων που ίσχυσαν στο παρελθόν για τους διορισμούς πολυτέκνων σε θέσεις εκπαιδευτικών, ο κοινός νομοθέτης δύναται να εισαγάγει με τις διατάξεις του ν. 4589/2019 πάγιο σύστημα επιλογής των εκπαιδευτικών το οποίο, κατά κύριο λόγο, στηρίζεται σε αξιοκρατικά κριτήρια, λαμβάνοντας υπ’ όψιν επικουρικώς και κοινωνικά κριτήρια, μεταξύ των οποίων και ο αριθμός τέκνων των υποψηφίων, προκειμένου να ενισχύσει την αξιοκρατική στελέχωση της εκπαίδευσης, εκπληρώνοντας με τον πλέον λυσιτελή τρόπο την εκ του άρθρου 16 παρ. 2 του Σ. αποστολή του για παροχή υψηλού επιπέδου παιδείας.».
Συνακόλουθα, υπό το πρίσμα των ως άνω αποφάσεων της Ολομέλειας του ΣτΕ για τους πολύτεκνους, εκδόθηκαν σχετικές αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών επί αιτήσεων ακύρωσης υποψηφίων εκπαιδευτικών, γονέων τριών τέκνων, εγγεγραμμένων στους πίνακες κατάταξης που συντάσσονται από το Α.Σ.Ε.Π., υπό το ισχύον πλαίσιο. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι με την απόφαση Α1065/2023 ΔΕΑ εκρίθησαν τα εξής: «Με το κριτήριο της βαθμολόγησης του «αριθμού τέκνων» (3 μονάδες ανά ανήλικο τέκνο) εκδηλώθηκε η μέριμνα του νομοθέτη για την προστασία της οικογένειας και την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος (άρθρο 21 παρ. 1 και 5 του Συντάγματος) και, συγχρόνως, η φροντίδα για τους τρίτεκνους υποψήφιους, οι οποίοι επωφελούνται από τη ρύθμιση αυτή, καθώς η βαθμολογία αυξάνεται αναλογικά με τον αριθμό των προστατευόμενων μελών (πρβλ. ΣτΕ Ολομ. 408, 409/2023 που αφορά τους πολύτεκνους). Ενόψει των ανωτέρω, η ρύθμιση αυτή, υποκείμενη σε οριακό ακυρωτικό έλεγχο, δεν μπορεί να εκληφθεί, πάντως, ως έλλειψη φροντίδας των τρίτεκνων από τον κοινό νομοθέτη (πρβλ. ΣτΕ Ολομ.408, 409/2023).».
Σημειώνεται, ακόμη, ότι και υπό το προϊσχύον καθεστώς διορισμών και προσλήψεων εκπαιδευτικών δεν προβλεπόταν η πρόταξη ή η όποια εξομοίωση των τρίτεκνων με τους πολύτεκνους εκπαιδευτικούς, αλλά η εφαρμογή ποσόστωσης είκοσι τοις εκατό (20%) κατά κλάδο και ειδικότητα, επί των εκάστοτε προσλαμβανόμενων αναπληρωτών, με πρόσληψη εκπαιδευτικών που είχαν τρία τέκνα, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. γ) της παρ. 5 του άρθρου 6 του ν. 3255/2004 (Α΄ 138) [όπως προστέθηκε με την παρ. 4α του άρθρου 2 του ν. 3454/2006 (Α΄75)] και υπό τις προϋποθέσεις που όριζαν οι οικείες διατάξεις.
Τέλος, το νομικό αυτό καθεστώς, που είχε παγίως εφαρμοστεί για την πρόσληψη αναπληρωτών εκπαιδευτικών, απέβλεπε στην υποβοήθηση των γονέων τριών τέκνων, ως προς την απόκτηση προϋπηρεσίας από μέρους τους, προκειμένου να αυξήσουν τις πιθανότητές τους για διορισμό στη συνέχεια, από τον τότε προβλεπόμενο αξιολογικό πίνακα αναπληρωτών με πραγματική προϋπηρεσία (κατά άρθρο 6. παρ. 2α του ν. 3255/2004).
Η ερώτηση
«Έλλειψη κυβερνητικών πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας»
Κυρίες και κύριοι Υπουργοί,
Κατόπιν επικοινωνίας που είχαμε με εκπροσώπους της Ομοσπονδίας Πολυμελών Οικογενειών με Τρία Τέκνα, εντός του περασμένου Μαϊου, πληροφορηθήκαμε ότι σε πρόσφατα αναγγελθέν Δημογραφικό «συνέδριο», το οποίο είχε ανακοινωθεί από τα ΜΜΕ, δεν έγινε λόγος για λήψη μέτρων σχετικά με το σοβαρό δημογραφικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η πατρίδα μας. Οι εκπρόσωποι των τρίτεκνων κρίνουν ότι το Δημογραφικό δεν προσφέρεται για μικροπολιτική και αποτελεί πρώτης προτεραιότητας εθνικό, κοινωνικό και οικονομικό ζήτημα. Οι εκπρόσωποι των τρίτεκνων, δικαιολογημένα, κρίνουν, πως διάφορα σχετικά μέτρα που έχουν ληφθεί, ως τώρα, δεν δημιουργούν προϋποθέσεις αναστροφής του πτωτικού ρυθμού γεννήσεων, πόσω μάλλον, δεν προσφέρονται για πανηγυρισμούς. Μάλιστα, μας ανέφεραν ότι, ενημερώθηκε σχετικά ακόμα και το γραφείο του πρωθυπουργού της χώρας με επί τούτου επιστολή. Μας πληροφόρησαν, περαιτέρω, οι τρίτεκνοι ότι, ο Πρωθυπουργός της χώρας κλήθηκε, στα πλαίσια της προαναφερθείσας επιστολής, άμεσα, πριν τις Ευρωεκλογές, να λάβει κατάλληλες πολιτικές πρωτοβουλίες, με την παρουσίαση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσεων για το Δημογραφικό. Πρότειναν, όπως μας μεταφέρουν, το να δημιουργηθεί επί τούτου, Ειδική κοινοβουλευτική Επιτροπή, με την συμμετοχή κοινωνικών και επιστημονικών φορέων, προκειμένου να εποπτεύεται η υλοποίηση αυτών των δράσεων.
Στα πλαίσια, λοιπόν, της ανάγκης να στηριχθούν αποτελεσματικά οι προστάτες πολυμελών οικογενειών, οι εκπρόσωποι τον τρίτεκνων μας αναφέρουν ότι πρότειναν, επιπλέον, αφενός, την εξασφάλιση προϋποθέσεων εργασιακής απασχόλησης, εύρεσης κατοικίας και σύστασης των απαραίτητων κοινωνικών υποδομών υποστήριξης των νέων οικογενειών, προκειμένου, οι νέοι μας, όντας στο κατάλληλο ηλικιακό στάδιο, να μην αναβάλλουν την δημιουργία μιας οικογένειας, και αφετέρου, την ένταξη των Τρίτεκνων στην κατηγορία των πολύτεκνων οικογενειών, χωρίς εξαιρέσεις και αποκλεισμούς.
Περαιτέρω, αναφορικά με το μείζον θέμα της υπογεννητικότητας που μαστίζει τη χώρα μας, γνωρίζουμε όλοι ότι δεν μπορεί να κρυβεί η επικείμενη πληθυσμιακή κατάρρευση της χώρας μας στο εγγύς μέλλον. Ως εκ τούτου, κρίνεται άκρως αναγκαία η ευρεία οικονομική ενίσχυση των Ελληνίδων κατά την ιθαγένεια μητέρων, είτε αυτές είναι εργαζόμενες, είτε όχι, κατεξοχήν, δε, όταν συντρέχουν λόγοι πολυτεκνίας ή/και ύπαρξης παιδιού με αναπηρία υπό την προστασία τους. Θέλοντας και μη, δεν μπορούμε να συζητούμε για πολιτικές υπέρ της αύξησης των γεννήσεων, χωρίς την ύπαρξη ισχυρού οικονομικού κινήτρου, ώστε να μην αποτρέπονται από το να φέρουν στον κόσμο παιδιά οι ελληνικές οικογένειες, λόγω ανέχειας. Ειδικά οι εγκυμονούσες Ελληνίδες εν δυνάμει μητέρες, εργαζόμενες στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, είναι ανάγκη να λαμβάνουν, πέραν του μισθού τους, μια γενναία μηνιαία κρατική επιδότηση, που θα πλησιάζει τον κατώτατο μισθό και να διευκολύνονται με θεσμική κατοχύρωση ευνοϊκού ωραρίου εξάωρης ημερήσιας απασχόλησης, ενώ, όσον αφορά στις άνεργες, είτε ήδη μητέρες, είτε εν δυνάμει αντίστοιχες εγκυμονούσες, είναι ανάγκη, πέραν των ανωτέρω επιδομάτων, να τους παρασχεθούν ασφαλιστική κάλυψη και κοινωνικές παροχές με υλικές ενισχύσεις, όπου συντρέχουν συνθήκες φτώχειας. Καταλήγοντας, η στήριξη της μητρότητας με τα προηγούμενα προτεινόμενα είναι μονόδρομος για την επίλυση του δημογραφικού προβλήματος, όντας μια εκ των ουκ άνευ προϋπόθεση για να έχει μέλλον μια μακροπρόθεσμη πολιτική για το Δημογραφικό.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
1. Προτίθεσθε να λάβετε τις απαραίτητες πρωτοβουλίες, όσον αφορά στις νέες και στους νέους που δημιουργούν οικογένεια, προκειμένου, αφενός, να δημιουργηθούν προοπτικές εργασιακής απασχόλησής τους δια μιας γενναίας μοριοδότησης στις διαδικασίες ΑΣΕΠ, και αφετέρου, να θεσμοθετηθούν ευνοϊκές προϋποθέσεις και διευκολύνσεις στην απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας προς στέγαση της νεοσύστατης οικογένειάς τους, ως κίνητρο για την γέννηση και ανατροφή παιδιών;
2. Προτίθεσθε να λάβετε τις απαραίτητες πρωτοβουλίες, προκειμένου να δομηθεί μια γενναία επιδοματική πολιτική προς στήριξη των γυναικών, που φέρουν την ιδιότητα, είτε της εργαζόμενης μητέρας, είτε της εγκυμονούσας, είτε είναι άνεργες μητέρες ή εγκυμονούσες, αντιστοίχως, σε συνδυασμό με ένα πλέγμα κοινωνικών παροχών και υλικών βοηθημάτων από τις αρμόδιες κοινωνικές Υπηρεσίες, είτε της κεντρικής κυβέρνησης, είτε της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, όπου συντρέχουν συνθήκες χαμηλών εισοδημάτων, ώστε να λειτουργεί ένα κίνητρο γέννησης και ανατροφής παιδιών στα πλαίσια νεοσύστατων οικογενειών;
3. Προτίθεσθε, να δρομολογήσετε συνθήκες απόλυτης πρόταξης δια γενναίας μοριοδότησης των τρίτεκνων και πολύτεκνων γονέων, όπου αφορά στις προσλήψεις διδασκόντων στα σχολικά ιδρύματα της Α’ βάθμιας και Β’βάθμιας εκπαίδευσης, ώστε να λειτουργεί ένα κίνητρο γέννησης και ανατροφής παιδιών στα πλαίσια νεοσύστατων ή μη οικογενειών;
4. Προτίθεσθε να λάβετε τις απαραίτητες πρωτοβουλίες, προκειμένου να συσταθεί Ειδική κοινοβουλευτική Επιτροπή, με την συμμετοχή αρμοδίων κοινωνικών και επιστημονικών φορέων, προκειμένου να καταρτιστεί και να εποπτεύεται στενά η υλοποίηση ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσεων για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας;
Η ερωτώσα Βουλευτής Αθανασίου Μαρία
Πηγή: alfavita.gr