Αυτόματα η παράταση ισχύος για τις κάρτες μονίμου κατοίκου ως το τέλος 2026 – Δεν απαιτείται καμία ενέργεια εκ μέρους των κατόχων
16 Δεκεμβρίου 2025Διανομή χοιρινού κρέατος το Σάββατο 20/12
16 Δεκεμβρίου 2025Γιατί οι μαθητές γυρνάνε την πλάτη στις Πανελλήνιες – Η ανάλυση Στρατηγάκη και ο ρόλος της ΕΒΕ
Χιλιάδες παιδιά εγκαταλείπουν την προσπάθεια πολύ πριν τις εξετάσεις, θεωρώντας ότι «δεν αξίζει τον κόπο» με τον κ. Στρατηγάκη να αποκωδικοποιεί αυτή την επιλογή.
Σημαντική και σταθερή μείωση καταγράφεται τα τελευταία χρόνια στον αριθμό των μαθητών που συμμετέχουν στις Πανελλήνιες, ένα φαινόμενο που, σύμφωνα με τον μαθηματικό και εκπαιδευτικό αναλυτή Στράτο Στρατηγάκη, δεν μπορεί να αποδοθεί σε έναν μόνο λόγο, αλλά αποτελεί αποτέλεσμα συνδυασμού πολιτικών αποφάσεων, κοινωνικών συνθηκών και βαθύτερων εκπαιδευτικών αδυναμιών.
Κομβικό ρόλο στη μεταβολή αυτή παίζει η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ). Όπως επισημαίνει ο κ. Στρατηγάκης, από την πρώτη κιόλας χρονιά εφαρμογής της έγινε σαφές ότι ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών δεν θα έχει καν το δικαίωμα να υποβάλει μηχανογραφικό δελτίο. «Όταν οι πιο αδύναμοι μαθητές αντιλαμβάνονται ότι οι πιθανότητες επιτυχίας είναι ελάχιστες, εγκαταλείπουν την προσπάθεια πριν φτάσουν στην αίθουσα των εξετάσεων», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι, ενώ μέχρι το 2021 περίπου 9 στους 10 μαθητές της αντίστοιχης ηλικιακής ομάδας συμμετείχαν στις Πανελλήνιες, το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί αισθητά τα επόμενα χρόνια. Η πτώση είναι ιδιαίτερα έντονη τόσο στο Γενικό Λύκειο όσο και στα ΕΠΑΛ, με αναλογικά μεγαλύτερη μείωση στους υποψηφίους της τεχνικής εκπαίδευσης.
Όταν οι μαθητές παραιτούνται πριν φτάσουν στις εξετάσεις
Όπως παραθέτει χαρακτηριστικά τα στατιστικά ο ερευνητής «Το 2021 πρώτη χρονιά εφαρμογής της ΕΒΕ και δεύτερη χρονιά του κορονοϊού εξετάστηκε στις Πανελλήνιεςς το 88,19% του αριθμού των παιδιών που γεννήθηκαν το 2003. Η πτώση από το 2011 ήταν πολύ μικρή, 4 μονάδες. Όταν οι αδύνατοι μαθητές είδαν ότι ένας στους τρεις μένει εκτός ΑΕΙ, μη μπορώντας να υποβάλει Μηχανογραφικό, κατάλαβαν ότι δεν έχει νόημα να δώσουν Πανελλαδικές και απλά παραιτούνταν της οποιασδήποτε προσπάθειας. Έτσι το ποσοστό των συμμετεχόντων στις Πανελλήνιες από 88,19% το 2021έπεσε στο 79,19% το 2025, ή είχαμε μείωση κατά 3.455 υποψηφίους μέσα σε μόλις 4 χρόνια, ενώ οι γεννήσεις είχαν αυξηθεί από 104.420 σε 111.926 παιδιά. Έχουμε, συνεπώς, μία αξιοσημείωτη μείωση του αριθμού των υποψηφίων στις Πανελλήνιες. Η μείωση περιλαμβάνει τους υποψηφίους από το Γενικό Λύκειο και από το ΕΠΑΛ. Έτσι είχαμε μείωση από το 2021 στο 2025 του αριθμού των υποψηφίων από Γενικό Λύκειο κατά 1.494 υποψηφίους και από το ΕΠΑΛ κατά 1.959. Αναλογικά με τον αριθμό των υποψηφίων μεγαλύτερη ήταν η μείωση από το ΕΠΑΛ.»
Ενώ αντίστοιχα για τα ΕΠΑΛ τα στατιστικά δείχνουν ότι «ο αριθμός των υποψηφίων το 2011 ήταν 13.966 και το 2025 ήταν 14.696. Υπήρξε μια μεγάλη κάμψη μεταξύ 2016 και 2018, όπως βλέπουμε στον πίνακα. Από το 2017 δόθηκε ποσοστό εισαγωγής 5% στους υποψηφίους των ΕΠΑΛ στις Πολυτεχνικές και Ιατρικές σχολές και 10% στις υπόλοιπες, από 1% που ήταν μέχρι τότε στα Πανεπιστήμια και 20% που ήταν στα ΤΕΙ. Τελικά ο αριθμός των υποψηφίων από ΕΠΑΛ σταθεροποιείται περίπου στους 15.000 υποψηφίους, ενώ το 2025 εισήχθησαν 5.672 υποψήφιοι, ποσοστό επιτυχίας 38,59%.»
Η «αθέατη» όψη των Πανελληνίων
Παράλληλα, ο κ. Στρατηγάκης τονίζει ότι η πανδημία λειτούργησε ως επιταχυντής μιας γενικευμένης εκπαιδευτικής παραίτησης. Πολλοί μαθητές απομακρύνθηκαν από τη συστηματική μελέτη και δεν επανήλθαν ποτέ ουσιαστικά στη μαθησιακή διαδικασία, γεγονός που καθιστά τις Πανελλήνιες έναν στόχο απρόσιτο. Στον ορίζοντα, προστίθεται και το δημογραφικό πρόβλημα, το οποίο αρχίζει πλέον να «χτυπά» και το Λύκειο. Από το 2026 και μετά, οι μειωμένες γεννήσεις προηγούμενων ετών αναμένεται να αποτυπωθούν πιο έντονα στον αριθμό των υποψηφίων, ενισχύοντας τη συνολική πτωτική τάση.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και στη δομή του Λυκείου. Όπως επισημαίνει ο αναλυτής, αρκετοί μαθητές παραμένουν στο Γενικό Λύκειο χωρίς πραγματικό στόχο τη φοίτηση στο Πανεπιστήμιο, καταλήγοντας να αποκτούν ένα απολυτήριο χωρίς επαγγελματική αξία. Σε πολλές περιπτώσεις, το ΕΠΑΛ θα μπορούσε να προσφέρει πιο ρεαλιστική διαδρομή, με πτυχίο ειδικότητας και καλύτερες προοπτικές ένταξης στην αγορά εργασίας.
Σύμφωνα με τον κ. Στρατηγάκη, το κρίσιμο ζητούμενο δεν είναι η κατάργηση των Πανελληνίων, αλλά η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των μαθητών στο εκπαιδευτικό σύστημα. «Όταν η Πολιτεία στέλνει το μήνυμα ότι για πολλούς η προσπάθεια είναι εκ των προτέρων χαμένη, η αποχώρηση γίνεται μονόδρομος», επισημαίνει, τονίζοντας την ανάγκη για ουσιαστικό επαγγελματικό προσανατολισμό και κατάλληλες εκπαιδευτικές επιλογές.
